Η ΕΕ ανοίγει την καταχώριση ονομασιών βιοτεχνικών και βιομηχανικών προϊόντων στο πλαίσιο του νέου συστήματος γεωγραφικών ενδείξεων

Δημοσιεύτηκε 12/15/2025

MEDIA NOTE – ΕΛΛΑΔΑ

*Για να συνοδεύσει το δελτίο τύπου της ΕΕ σχετικά με τις Γεωγραφικές Ενδείξεις (GIs) για βιοτεχνικά και βιομηχανικά προϊόντα – 1 Δεκεμβρίου 2025

1. Τοπική σημασία

Η Ελλάδα διαθέτει μια βαθιά ριζωμένη παράδοση χειροτεχνίας, όπου η καλλιτεχνική δημιουργία και η γεωγραφία είναι στενά συνδεδεμένες: από τα υφαντά της Ηπείρου και την κεραμική της Σίφνου και της Ρόδου έως τη λαϊκή αργυροχοΐα των Ιωαννίνων και τη μαρμαροτεχνία της Τήνου. Οι τέχνες αυτές αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας, αλλά και ζωτικό πυλώνα των τοπικών οικονομιών, ιδίως σε αγροτικές και νησιωτικές περιοχές, όπου η παραδοσιακή τεχνογνωσία μεταδίδεται από γενιά σε γενιά.

Με την επέκταση της προστασίας των Γεωγραφικών Ενδείξεων σε βιοτεχνικά και βιομηχανικά προϊόντα, το σύστημα CIGI προσφέρει μια στρατηγική ευκαιρία για τη διατήρηση της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς, ενώ παράλληλα στηρίζει τη βιώσιμη περιφερειακή ανάπτυξη. Επιτρέπει σε τεχνίτες και μικρά εργαστήρια να διακρίνουν τα αυθεντικά, τοπικά προϊόντα από τις μαζικές απομιμήσεις — ένα φαινόμενο που αυξάνεται τόσο στην τουριστική αγορά όσο και στις εξαγωγές.

Το νέο πλαίσιο συμπληρώνει, επίσης, τις ελληνικές πρωτοβουλίες «Made in Greece» και «Creative Greece», οι οποίες αποσκοπούν στην προβολή της παραδοσιακής τέχνης και του καινοτόμου σχεδιασμού στο εξωτερικό. Στηρίζει τη βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη διευκολύνοντας τους επισκέπτες να αναγνωρίζουν την αυθεντική ελληνική χειροτεχνία, ενώ ενισχύει την περιφερειακή ανθεκτικότητα και την απασχόληση των νέων, καθιστώντας τις παραδοσιακές τέχνες οικονομικά βιώσιμες εκ νέου. Συνολικά, το CIGI σημαίνει:

Προστασία κληρονομιάς και ταυτότητας: τεχνικές αιώνων, παραδοσιακά σχέδια και τοπική παραγωγική γνώση μπορούν πλέον να προστατεύονται βάσει του δικαίου της ΕΕ.
Τόνωση των περιφερειακών οικονομιών: τα βιοτεχνικά εργαστήρια και οι μικρές βιομηχανικές μονάδες σε όλες τις περιφέρειες της Ελλάδας μπορούν να αποκτήσουν μεγαλύτερη προβολή, να προσελκύσουν επενδύσεις και να ενισχύσουν την τοπική απασχόληση.
Ενίσχυση της παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας: χάρη στην προστιθέμενη αξία και την τιμολόγηση υψηλής ποιότητας, οι Έλληνες παραγωγοί μπορούν να επενδύσουν στην καινοτομία και να διεισδύσουν με αυτοπεποίθηση στις διεθνείς αγορές, προστατεύοντας παράλληλα την ακεραιότητα των ελληνικών ονομάτων από παραπλανητική χρήση στο εξωτερικό.
Ενίσχυση του τουρισμού και της πολιτιστικής αφήγησης: οι επισκέπτες μπορούν πλέον να ταυτοποιούν ευκολότερα τα αυθεντικά τοπικά προϊόντα, συνδυάζοντας την πολιτιστική εμπειρία με τη στήριξη των τοπικών κοινοτήτων.

2. Αναγνώριση της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς

Σε ολόκληρη την Ελλάδα, οι παραδοσιακές τέχνες εκφράζουν την τοπική υπερηφάνεια και τη συνέχεια με την αρχαία καλλιτεχνική παράδοση. Οι δημιουργίες αυτές στηρίζουν την αγροτική οικονομία και συνδέουν τις νέες γενιές με τις ρίζες τους. Η προστασία μέσω CIGI διασφαλίζει ότι οι Έλληνες τεχνίτες μπορούν να διατηρούν την αυθεντικότητα των προϊόντων τους, ενώ ταυτόχρονα ενισχύουν την πρόσβασή τους σε ευρύτερες αγορές. Ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα περιλαμβάνουν:

Κρητικά μαχαίρια: διαχρονικό σύμβολο της ιστορίας και της τεχνογνωσίας της Κρήτης. Με τις χαρακτηριστικές καμπύλες λεπίδες και τις περίτεχνες λαβές από ασήμι ή κόκαλο, συνδυάζουν πρακτική δεξιοτεχνία και ισχυρή πολιτιστική ταυτότητα.
Ελληνικό μάρμαρο: διεθνώς αναγνωρισμένο από την αρχαιότητα για την καθαρότητα και τη λαμπρότητά του. Από τους αρχαίους ναούς έως τη σύγχρονη γλυπτική, παραμένει σύμβολο της ελληνικής καλλιτεχνικής και αρχιτεκτονικής αριστείας.
Ελληνικό σαπούνι ελαιόλαδου: παραγόμενο από αγνό ελαιόλαδο και φυσικά συστατικά, φημίζεται για τις απαλές και θρεπτικές του ιδιότητες. Με παραδοσιακές μεθόδους παραγωγής, ενσαρκώνει τη σύνδεση της Ελλάδας με τη φύση, την ευεξία και τη βιώσιμη διαβίωση.
Ελληνικά σφουγγάρια: συλλεγμένα από τα καθαρά νερά του Αιγαίου και της Μεσογείου, εκτιμώνται για την απαλότητα, την ανθεκτικότητά τους και τη φυσική τους προέλευση. Αποτελούν διακριτικό στοιχείο της παραδοσιακής νησιωτικής χειροτεχνίας.

3. Τι αλλάζει για τους Έλληνες παραγωγούς;

Από την 1η Δεκεμβρίου 2025, οι Έλληνες βιοτέχνες και βιομηχανικοί παραγωγοί μπορούν να υποβάλουν αίτηση για προστασία Γεωγραφικής Ένδειξης (GI) σε επίπεδο ΕΕ μέσω του νέου συστήματος CIGI. Πρόκειται για μια ιστορική ευκαιρία που επιτρέπει στους παραγωγούς να προστατεύσουν τα προϊόντα τους, να ενισχύσουν τη θέση τους στην αγορά και να προωθήσουν την περιφερειακή ταυτότητα σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο.

Ποιοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση: Οι παραγωγοί μπορούν να υποβάλουν αίτηση για προστασία γεωγραφικής ένδειξης είτε μέσω αναγνωρισμένης ένωσης παραγωγών είτε ατομικά, εάν δεν υπάρχει άλλος παραγωγός του συγκεκριμένου προϊόντος. Αυτό διασφαλίζει συλλογική προσέγγιση όσον αφορά την ποιότητα, την κληρονομιά και τα πρότυπα παραγωγής.

Πού υποβάλλεται η αίτηση: Στην Ελλάδα, οι αιτήσεις υποβάλλονται στη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας, Διεύθυνση Επιχειρηματικότητας και Μικρών και Μεσαίων Επιχειρήσεων, η οποία θα συνεργάζεται με το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) για την εξέταση σε επίπεδο ΕΕ.

Χρονοδιάγραμμα: Οι αιτήσεις ανοίγουν την 1η Δεκεμβρίου 2025, με τις πρώτες καταχωρίσεις να αναμένονται έως τα μέσα του 2026. Οι παραγωγοί που θα εγγραφούν πρώτοι θα διαμορφώσουν το σημείο αναφοράς για τα ελληνικά βιοτεχνικά και βιομηχανικά προϊόντα σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Οφέλη για τους παραγωγούς:

Προστασία ονομασιών προϊόντων και περιφερειακής ταυτότητας από απομιμήσεις εντός και εκτός ΕΕ.
Αύξηση της αξίας και της προβολής στην αγορά, επιτρέποντας στους παραγωγούς να επιτυγχάνουν υψηλότερες τιμές.
Ενίσχυση των εξαγωγών, παρέχοντας αξιοπιστία στις διεθνείς αγορές.
Προώθηση συνεργασίας με τοπικές αρχές, δίκτυα τεχνιτών και τουριστικές πρωτοβουλίες, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για επενδύσεις και περιφερειακή ανάπτυξη.

4. Χρήσιμοι σύνδεσμοι και πόροι

Σχετικό Έγγραφο εδώ